Jump to content
10. Adrodd straeon mewn dementia

Dylai sgwrs sy'n seiliedig ar gryfderau ganolbwyntio ar yr unigolyn. Ond, weithiau, gall cyd-destun ychwanegol gan ofalwyr, partneriaid, ac aelodau o'r teulu roi gwybodaeth i ni sy'n newid y cynllun gofal a chymorth yn llwyr.

Yn y sgwrs enghreifftiol hon, rydyn ni'n gweld y gwahaniaeth y mae'n ei wneud i gynnwys mab Dorothy yn y sgwrs. Fel arall, gallai asesiad Dorothy fod wedi bod yn adlewyrchiad anghywir o'i galluogrwydd, ei galluedd, a'i sefyllfa fyw.

Gweithiwr Proffesiynol: "Ym mhle rydych chi'n byw, Dorothy?”

Dorothy: "Rwy'n byw yma.”

Gweithiwr Proffesiynol: "Pwy sy'n byw gyda chi?”

Dorothy: "Neb, ond rwy'n mynd ar y bws bob dydd i weld fy mab.”

Gweithiwr Proffesiynol: "Mae hynny'n hyfryd. Sut ydych chi’n defnyddio’r bws?”

Dorothy: "Rwy'n mynd i'r safle bws ger fy nhŷ, ac rwy'n estyn am fy mhás bws... Rwy'n cael pás bws nawr... daeth yn y post... na, roedd yn rhaid i mi ei nôl o'r swyddfa bost, gyda fy mag ... a... Rwy'n estyn am fy mhás bws... ac... yn dweud wrthyn nhw fy mod i eisiau gweld fy mab... ac maen nhw'n mynd â fi... yr holl ffordd o Gernyw i Gaerdydd! Ac mae'r wraig neu'r dyn yn helpu gyda fy mag... ac yna rwy'n cael fy nhe ac rwy'n mynd adref.”

Mab Dorothy: "Allwch chi ddangos i'r wraig pa fws rydych chi'n ei ddefnyddio?”

Dorothy, gan bwyntio at ei ffrâm Zimmer: "Wrth gwrs! Dyna fo! Mae'n gyfleus iawn ei fod mor agos!”

Yn yr enghraifft hon, mae Dorothy yn byw gyda'i mab a'i deulu ger Caerdydd. Symudodd Dorothy i fyw atyn nhw ar ôl dirywio yn ei chartref ei hun yng Nghernyw.

Mae Dorothy yn defnyddio ffrâm Zimmer i symud ar ei phen ei hun o'i hystafell wely ar y llawr gwaelod i'r ystafell deuluol ac yn cyfeirio at hyn fel y "bws," gan ddefnyddio dull adrodd stori i wneud synnwyr o sut mae hi wedi gadael ei chartref ei hun ac yng nghartref ei mab. Mae Dorothy yn galw ei hystafell wely yn "ei chartref" gan fod yr ystafell yn cynnwys ei holl eitemau cyfarwydd.

Mae'r adrodd straeon fel y mae Dorothy yn ei wneud yn gyffredin gyda phobl sy'n byw gyda dementia. Gall enghreifftiau eraill gynnwys:

  • gofyn i "fynd adref" o wasanaeth gofal neu gartref preswyl, ond gan olygu ei fod eisiau mynd yn ôl i'w ystafell
  • gofyn am ei "gar," ond gan olygu ei sgwter symudedd neu gadair olwyn
  • gofyn i staff pam eu bod nhw "yn y carchar" a beth maen nhw wedi'i wneud o'i le, oherwydd eu bod yn deall eu bod yn rhywle na allan nhw adael ond ddim yn deall pam.

Mae adrodd straeon yn helpu pobl â dementia i wneud synnwyr o'r byd a'r hyn sy'n digwydd iddyn nhw.

Gall gwrando ar eu fersiwn o ddigwyddiadau eich helpu i ddeall sut maen nhw'n teimlo a beth maen nhw ei eisiau.

Gall creu lle iddyn nhw adrodd eu stori ddatgelu anghenion heb eu diwallu hefyd, a all eich helpu i benderfynu eu canlyniadau yn well.