Canllawiau i reolwyr Gweithwyr gofal preswyl dros nos i blant

Mae’r cymhwyster Lefel 3 Iechyd a Gofal Cymdeithasol: Ymarfer (Plant a Phobl Ifanc) wedi’i gynllunio ar gyfer unigolion sy’n gweithio mewn lleoliadau iechyd a gofal cymdeithasol. Bydd y cymhwyster hwn yn datblygu eu gallu i gefnogi anghenion iechyd a gofal plant a phobl ifanc yn ymarferol mewn amrywiaeth o leoliadau. Mae’n seiliedig ar ymarfer ac yn asesu gwybodaeth ac ymarfer drwy waith yn y lleoliad gwaith.

At ddibenion y canllaw hwn, cyfeirir at y Gweithiwr gofal preswyl dros nos i blant fel ‘y dysgwr’.

I gyflawni'r cymhwyster Lefel 3 Iechyd a Gofal Cymdeithasol: Ymarfer (Plant a Phobl Ifanc), mae’n rhaid i’r dysgwr ennill cyfanswm o 50 credyd o leiaf:

• Rhaid cyflawni 18 credyd o’r grŵp gorfodol.
• Rhaid cyflawni o leiaf 13 credyd o grŵp dewisol A
• Gellir cyflawni’r cydbwysedd o 19 credyd o unedau yng ngrwpiau dewisol A neu B

Fel rheolwr, byddwch yn ymwneud (gyda’r dysgwr a’r asesydd) â dewis yr unedau dewisol a fydd yn ffurfio cymhwyster Lefel 3 y dysgwr. Dylai’r unedau a ddewisir adlewyrchu anghenion y gwasanaeth, ond mae’n hanfodol eu bod yn adlewyrchu rôl a dyletswyddau’r dysgwr fel Gweithiwr gofal preswyl dros nos i blant.

Isod fe welwch chi'r amrywiaeth o unedau sydd ar gael i ddysgwr ar draws y grwpiau gorfodol a dewisol A a B. Rydym wedi tynnu sylw at ddetholiad o’r unedau mwyaf cyffredin a ddewiswyd ar sail rôl Gweithiwr gofal preswyl dros nos i blant.

Yn y cymhwyster Lefel 3, y meini prawf ‘rydych yn gallu gweithio mewn ffyrdd sy’n…’ yw’r meini prawf sy’n dangos ymarfer ac yn cynnwys arsylwadau, ac mae’r meini prawf ‘rydych yn deall...’ yn cadarnhau gwybodaeth. Dyma rai o’r ffyrdd y gall gweithwyr nos ddangos gwybodaeth gymwysol:

• trafodaethau myfyriol
• adroddiadau myfyriol
• gwaith ysgrifenedig
• holi ar lafar
• yn cael ei ddangos yn ymarferol.

Mae rhagor o wybodaeth ar gael yn y canllawiau ar gyflwyno asesiadau.

Mae rhai o’r meini prawf ‘rydych chi’n gallu gweithio mewn ffyrdd sy’n’ yn cynnwys teulu ac mae’n aml yn cael ei ystyried yn anodd i weithwyr nos ddangos a chasglu tystiolaeth ar gyfer y meini prawf hyn. Y rheswm am hyn yw bod gweithwyr nos yn aml yn cael ychydig iawn o gyswllt, os o gwbl, â theulu’r plentyn. Fe welwch isod enghreifftiau o rai o’r meini prawf hyn ac awgrymiadau am ffyrdd o’u bodloni.

Uned 365

Meini prawf

2.1 Llesiant

Rydych chi’n gallu gweithio mewn ffyrdd sy’n:

• ystyried pwysigrwydd teulu/pobl arwyddocaol eraill y plentyn a chefnogi a datblygu’r perthnasoedd hyn er budd y plentyn, oni bai fod tystiolaeth y byddai hyn yn niweidiol

• ystyried pwysigrwydd teuluoedd, ffrindiau a rhwydweithiau cymunedol a gweithio mewn ffordd sy’n cefnogi, yn datblygu ac yn hyrwyddo’r perthnasoedd hyn.

Cyfleoedd a awgrymir ar gyfer tystiolaeth

Gallai hyn fod drwy:

• drafodaeth gyda’r plentyn a’i deimladau am y berthynas
• gwrando’n ofalus ac yn astud ar y plentyn
• deall hanes a deinameg teulu'r plentyn a sut y gallwch ei gefnogi i gyfathrebu
• ysgrifennu yn nodiadau'r plentyn
• amseroedd trosglwyddo gyda chydweithwyr
• gofyn i gydweithiwr ar shifft dydd fynd ar drywydd cais penodol gan blentyn
• goruchwyliaeth gyda’r rheolwr
• cysylltu ag aelodau’r teulu/pobl arwyddocaol eraill yn ôl yr angen.

Uned 367

Meini prawf

8. Diogelu a gofal mwy diogel

Rydych chi’n gallu gweithio mewn ffyrdd sy’n:

8.6 Cefnogi plant a phobl ifanc i gymryd rhan mewn cyswllt y cytunwyd arno ag aelodau ehangach o’r teulu a rhwydweithiau anffurfiol, gan ystyried unrhyw gyfyngiadau sydd ar waith

8.7 Cefnogi plant a phobl ifanc i ddeall pam mae unrhyw gyfyngiadau wedi cael eu gosod ar gyswllt ag aelodau o’r teulu ehangach a nodwyd a rhwydweithiau anffurfiol

8.8 Cefnogi plant a phobl ifanc yn dilyn cyswllt ag aelodau ehangach o’r teulu a rhwydweithiau anffurfiol

Cyfleoedd a awgrymir ar gyfer tystiolaeth

• trafodaeth gyda’r plentyn a’i deimladau am y cyswllt. Gwrando’n ofalus ac yn astud ar y plentyn
• ysgrifennu yn nodiadau'r plentyn beth yw ei ddewisiadau a gofyn i gydweithiwr basio gwybodaeth ymlaen
• deall hanes a deinameg teulu'r plentyn a sut y gallwch ei gefnogi i gyfathrebu
• amseroedd trosglwyddo gyda chydweithwyr
• goruchwyliaeth gyda’r rheolwr
• trafodaeth gyda / egluro i’r plentyn i’w helpu i ddeall unrhyw beth nad yw’n ei wybod am y cyswllt a’r cyfyngiadau.
• cysylltu ag aelodau’r teulu/pobl arwyddocaol eraill yn ôl yr angen.

Uned 339

Meini prawf

6. Hyrwyddo cydweithio aml-asiantaeth a gweithio mewn partneriaeth

Rydych chi’n gallu gweithio mewn ffyrdd sy’n:

6.1 Gwreiddio egwyddorion gweithio’n effeithiol mewn partneriaeth yn eich ymarfer

6.2 Datblygu, rhannu a chytuno ar gynlluniau a dulliau cymorth ymddygiad yn unol â’r rôl a’r cyfrifoldebau

6.3 Rhannu gyda phobl eraill ganlyniadau adolygiadau ac asesiadau, gan gynnwys asesiadau risg

Cyfleoedd a awgrymir ar gyfer tystiolaeth

• drafodaeth gyda’r plentyn am ei deimladau, am y perthnasau a sbardun
• gwrando’n ofalus ac yn astud ar y plentyn
• deall hanes a deinameg teulu'r plentyn a sut y gallwch ei gefnogi i gyfathrebu
• trafodaethau gyda’r plentyn am y gefnogaeth sydd ei hangen arno a’r penderfyniadau mae angen eu gwneud sy’n effeithio ar ei fywyd.
• ysgrifennu yn nodiadau’r plentyn – nodiadau dyddiol, cynllun cymorth ac ati.
• sicrhau bod disgrifiad manwl o’r ffordd orau o gyfathrebu ag unigolion yn cael ei gynnwys yn eu cofnodion
• amseroedd trosglwyddo gyda chydweithwyr
• gofyn i gydweithiwr ar shifft dydd fynd ar drywydd cais penodol gan blentyn
• goruchwyliaeth gyda rheolwr
• cysylltu ag aelodau’r teulu/pobl arwyddocaol eraill yn ôl yr angen
• gofyn i unigolion beth maen nhw ei eisiau mewn ffyrdd maen nhw’n eu deall
• rhoi digon o amser i’r plentyn gymryd rhan lawn yn y broses o wneud penderfyniadau.

Mae Gweithiwr A yn Weithiwr Gofal preswyl dros nos i blant mewn lleoliad preswyl ar gyfer pobl ifanc rhwng 11 ac 16 oed. Mae shifft nos arferol ar gyfer Gweithiwr A yn cynnwys:

• setlo plant a phobl ifanc
• ymgysylltu â phlant a phobl ifanc
• cefnogi plant a phobl ifanc
• cefnogi anghenion a dewisiadau unigol
• siarad â phlant a phobl ifanc, a gwrando arnynt
• dulliau ymddygiad cadarnhaol a rheoli ymddygiad digroeso
• monitro plant a phobl ifanc
• gofal sy’n ystyriol o drawma
• rhoi meddyginiaeth
• gwaith aml-asiantaeth, fel cyswllt â’r heddlu, iechyd neu’r tîm dyletswydd argyfwng
• cyswllt â theulu
• paratoi prydau bwyd
• cylchdroi bwyd
• dyletswyddau domestig
• cofnodi ac adrodd
• darllen ffeiliau, fel cynlluniau ac asesiadau risg
• trosglwyddo i gydweithwyr
• gwiriadau iechyd a diogelwch
• herio gwahaniaethu.

Mae gan Weithiwr A gyfarfod pwynt gwirio cychwynnol gyda’i reolwr a’i asesydd i wneud y canlynol:

• cadarnhau’r broses asesu a thrafod swyddogaethau’r swydd sydd i’w chyflawni.
• trafod y cysylltiadau rhwng swyddogaethau’r swydd a’r asesiad, er enghraifft sut mae ymarfer yn hyrwyddo ac yn cefnogi iechyd a lles plant a phobl ifanc.
• cyfateb swyddogaethau’r swydd i ofynion yr uned, h.y. gwneud yn siŵr eu bod yn darparu digon o dystiolaeth ar gyfer unedau Lefel 3 Iechyd a Gofal Cymdeithasol: Ymarfer (Plant a Phobl Ifanc).

Maen nhw’n nodi’r unedau canlynol fel rhai sy'n briodol oherwydd y cysylltiadau â rôl a gweithgaredd Gweithiwr A (cliciwch 'dangos' i weld manylion llawn pob uned):

Yn y cyfarfod pwynt gwirio cychwynnol, bydd Gweithiwr A, ei reolwr a’i asesydd hefyd yn:

• cytuno ar sut y bydd plant/pobl ifanc a’u teuluoedd/gofalwyr yn cael caniatâd i arsylwi, a sut bydd preifatrwydd a chyfrinachedd yn cael eu cynnal drwy gydol y broses asesu
• cytuno ar amserlen ar gyfer cwblhau asesiadau, gan gadarnhau dyddiad ar gyfer y cyfarfod cynllunio.
• cytuno ar sut bydd y portffolio tystiolaeth a’r cofnod myfyriol yn cael eu rheoli
• cynllunio cyfres o gyfarfodydd cynnydd i adolygu arferion a myfyrdodau o ddydd i ddydd a nodi tystiolaeth portffolio
• nodi a chytuno ar unrhyw addasiadau rhesymol sydd eu hangen ar gyfer dysgu
• cytuno ar sut bydd llesiant y dysgwr yn cael ei gefnogi wrth ymgymryd â’r cymhwyster.

Mae asesu’r cymhwyster hwn yn gofyn am weithio mewn partneriaeth agos rhwng y dysgwr, y rheolwr a’r asesydd.

Dyma’r prif ddulliau asesu yn y cymhwyster hwn:

• cyfres o dasgau strwythuredig wedi’u cynllunio,
• cofnod myfyriol,
• portffolio o dystiolaeth, a
• thrafodaeth dan arweiniad asesydd.

Mae’r asesiadau wedi’u cynllunio i ganiatáu ar gyfer casglu tystiolaeth gyfannol; mae hyn yn golygu y bydd tystiolaeth y dysgwyr yn cael ei chasglu o sefyllfaoedd gwaith go iawn sy’n dangos bod y dysgwr yn gallu gweithio’n hyderus ac yn gyson ar draws pob agwedd ar y cymhwyster ar fwy nag un achlysur.

Bydd y tasgau strwythuredig yn helpu’r dysgwr i ddangos ei wybodaeth a’i sgiliau ar draws gwahanol unedau a chanlyniadau dysgu, ac yn integreiddio’r wybodaeth a’r sgiliau mewn ffordd sy’n adlewyrchu gofynion y gweithle a’r sector i ddarparu gofal a chymorth effeithiol.

Mae’n bwysig bod dysgwyr yn cael eu cyflwyno at ddibenion asesu dim ond pan fydd y rheolwr a’r asesydd yn hyderus bod y dysgwr yn ddigon cymwys i allu cwblhau’r asesiad yn llwyddiannus. Dylai hyn fod ar adeg lle mae'r rhan fwyaf o’r dysgu wedi’i wneud, ac yn dilyn rhaglen o asesu parhaus a ffurfiannol.

Mae’r rheolwr yn deall prosesau mewnol arferol y lleoliad, dogfennau, systemau cyfathrebu ac yn y blaen, ac mae’n gallu asesu a yw’r dysgwr yn eu defnyddio’n briodol a chadarnhau bod y dysgwr yn barod i gael ei asesu.

Cam 1 – Rhag-gyflenwi

Cofrestru cychwynnol a dewis uned

Mae’r cyflogwr/rheolwr yn cefnogi’r dysgwr i ddeall y dewisiadau uned sydd ar gael ac yn helpu i ddewis yr unedau sydd fwyaf perthnasol i rôl Gweithiwr gofal preswyl dros nos i blant.

Cam 2 – Cyfnod Dysgu

Cyfnod dysgu ffurfiol

Mae’r cyflogwr/rheolwr yn cefnogi’r dysgwr drwy’r broses o ddysgu a hyfforddi yn y gwaith, gan gynnwys unrhyw addasiadau rhesymol. Sicrhau bod y dysgwr a’i lesiant yn cael eu cefnogi drwy weithgareddau monitro a DPP ‘arferol’ yn y gweithle, er enghraifft mynychu cyfarfodydd un-i-un / goruchwyliaeth rheolaidd, diweddaru cofnodion myfyriol (sy’n ofyniad gorfodol ar gyfer asesu).

Porth i arsylwadau / asesiadau crynodol

Mae’r cyflogwr/rheolwr yn cysylltu â’r asesydd i bennu’r pwynt pan fydd y dysgwr yn barod ar gyfer asesiad ffurfiannol. Efallai y bydd yr asesydd am gynnal asesiadau ffurfiannol a thrafod y canlyniad gyda’r rheolwr i lywio neu gadarnhau ‘parodrwydd i asesu,’ neu nodi unrhyw anghenion datblygu neu gefnogi pellach.

Cam 3 – Cyfnod asesu

Cyn yr asesiad

• Mae’r cyflogwr/rheolwr yn cwrdd â’r asesydd i gadarnhau ac egluro, os oes angen, eu dealltwriaeth o ofynion asesu, gan gynnwys mapio canlyniadau a disgwyliadau’r broses.
• Cyfarfod pwynt gwirio cychwynnol yr ymgeisydd cyn yr asesiad – gall y cyflogwr/rheolwr gwrdd â’r dysgwr a’r asesydd i drafod a chynllunio dewisiadau unedau, cynlluniau asesu crynodol ac amserlen.
• Cynnal gweithgareddau parhaus yn y gweithle y cytunwyd arnynt, drwy gydol y cyfnod asesu, er enghraifft cyfarfodydd cynnydd rheolaidd.
• Trafod gyda’r dysgwr a’i gefnogi i nodi’r dystiolaeth orau ar gyfer ei bortffolio a’i gofnod myfyriol.
• Cyfarfod cynllunio ar gyfer asesu, mae angen i’r cyflogwr/rheolwr adolygu cynlluniau terfynol y dysgwr i gadarnhau a chymeradwyo’r gwaith papur perthnasol.

Cam 4 – Cwblhau

Cadarnhau’r penderfyniad

Bydd yr asesydd yn cwrdd â’r rheolwr i roi gwybod iddo am ganlyniad yr asesiad.

• Lefel 3 Iechyd a Gofal Cymdeithasol: Ymarfer (Plant a Phobl Ifanc)
• City & Guilds Lefel 2/3 Iechyd a Gofal Cymdeithasol: Ymarfer - canllaw cyflwyno cymwysterau