Canllawiau i ddarparwyr gwasanaethau
Mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi canllawiau i wasanaethau camddefnyddio sylweddau a digartrefedd yng Nghymru.
Bwriad y canllawiau hyn yw helpu gwasanaethau camddefnyddio sylweddau a digartrefedd, a'r rhai sy'n gweithio gyda phobl sy’n agored i niwed, yn enwedig y rhai sydd ag anhwylderau defnyddio cyffuriau a/neu alcohol, problemau iechyd meddwl sy’n cyd-ddigwydd, ac anghenion cymhleth.
Datblygwyd hyn yn unol â chanllawiau cyfredol iechyd cyhoeddus, a gwybodaeth hanfodol ar gyfathrebu â defnyddwyr gwasanaeth, aelodau staff, yn cynnwys gwirfoddolwyr, a theulu neu ofalwyr.
Mae'r canllawiau'n ymdrin â materion penodol sy'n berthnasol i'r sector wrth ymateb i Covid-19, wrth barhau i gefnogi rhai o'r bobl sydd fwyaf agored i niwed yng Nghymru.
Mae'r canllawiau hyn yn cwmpasu:
- gwasanaethau Dydd ar gyfer gwasanaethau camddefnyddio sylweddau a phobl digartref
- gwasanaethau triniaeth gymunedol i’r rhai sy’n camddefnyddio sylweddau
- pobl â chyflyrau sy’n cyd-ddigwydd
- gwasanaethau cymunedol i bobl ddigartref
- hosteli a llety dros dro, yn cynnwys llochesau nos a thai amlbreswyliaeth ar gyfer y grwpiau hyn o gleientiaid
- prosiectau 'tai yn gyntaf'
- gwasanaethau maes camddefnyddio sylweddau, yn cynnwys gwasanaethau teithiol
- gwasanaethau maes digartrefedd, yn cynnwys unedau symudol a gwasanaeth darparu bwyd ar y strydoedd
- gwasanaethau ailsefydlu preswyl
- gwasanaethau cyffuriau ac alcohol cymunedol.
Bydd y canllawiau yn helpu darparwyr gwasanaethau, comisiynwyr a chyflogwyr i roi cyngor i'w staff ar:
- Covid-19 yn gyffredinol
- sut i helpu i atal lledaeniad pob haint anadlol gan gynnwys Covid-19
- beth i'w wneud os bydd rhywun sydd wedi'i amau neu ei gadarnhau â Covid-19 yn mynychu lleoliad gwasanaeth camddefnyddio sylweddau neu ddigartrefedd • Pa gyngor i'w roi i unigolion, defnyddwyr gwasanaeth a staff.
Cymorth i’w gael yng Nghymru
Mae cynghorau lleol yng Nghymru wedi cael arian mewn argyfwng ar gyfer llety yn ystod pandemig Covid-19.
Gallwch wneud cais am y llety hwn drwy gysylltu â'r cyngor lleol yn uniongyrchol. Gallwch ddefnyddio'r cyfleuster dod o hyd i’ch awdurdod lleol i gael gwybodaeth ar pa gyngor y mae angen i chi wneud cais.
Mae'r elusennau lleol hyn hefyd yn darparu cefnogaeth ymarferol ac emosiynol yng Nghymru:
1. Cymorth Cymru yw'r corff trosfwaol ar gyfer darparwyr gwasanaethau digartrefedd, cymorth ym maes tai a gofal cymeithasol yng Nghymru. Maent yn cyhoeddi diweddariadau rheolaidd ar gyfer y sector tai, digartrefedd a chymorth. Ar gyfer ymholiadau brys, gallwch gysylltu â Cymorth Cymru ar (07907) 614905
2. Mae Shelter Cymru yn darparu cyngor arbenigol i'r rheini sy'n ddigartref neu angen cymorth tai arnynt yn ystod pandemig coronafeirws. Gallwch gysylltu â nhw drwy eu llinell gymorth ar (08000) 495 495 a siarad â chynghorydd tai arbenigol. Mae eu llinell gymorth ar agor rhwng 9.30yb a 4yp o ddydd Llun i ddydd Gwener.
3. Elusen ddigartrefedd yng Nghymru yw Llamau. Mae Llamau yn gweithio gyda phobl ifanc a menywod bregus sy'n agored i niwed ac fydd yn parhau â'u gwasanaethau yn ystod pandemig Covid-19. Mae eu gwasanaethau yn cynnwys llety i bobl ifanc sydd â staff 24 awr, llochesi cam-drin domestig a gwasanaethau cymorth i bobl ifanc a menywod sydd mewn perygl o ddigartrefedd neu gam-drin domestig. Gallwch gysylltu â Llamau ar (029) 2023 9585.
4. Mae Crisis Skylight De Cymru yn gweithio gyda phobl sy'n ddigartref ac yn byw mewn sefyllfa bregus. Maent yn parhau i ddarparu cymorth o bell drwy ffonau neu ar-lein lle bo hynny'n bosibl. Gallwch gysylltu â'r argyfwng ar (01792) 674900.
5. Mae Huggard wedi'i leoli yng Nghaerdydd fel canolfan ar gyfer pobl sy'n ddigartref ac yn agored i niwed, byddant yn parhau i aros ar agor 24/7 i ofalu am y rhai y mae angen eu cymorth parhaus arnynt. Gallwch gysylltu â Huggard ar (029) 2064 2000.
6. Mae'r Wallich yn gweithio'n ddiwyd gyda Llywodraeth Cymru a gydag awdurdodau lleol i ddatblygu ymateb lleol, effeithiol a phersonol ym mhob ardal i ymateb i anghenion y gymuned sy'n cysgu ar y stryd. Gallwch gysylltu â'r Wallich ar (029) 20668464.
Cymorth a Chyngor Cenedlaethol
Mae'r elusennau cenedlaethol hyn hefyd yn darparu cymorth ledled y DU:
1. Mae StreetLink yn derbyn atgyfeiriadau yn uniongyrchol gan y cyhoedd. Os ydych yn pryderu am rywun dros 18 oed ac wedi’i weld yn cysgu ar y stryd yng Nghymru neu Loegr, gallwch ddefnyddio'u gwefan i anfon rhybudd i StreetLink. Fe fydd y manylion a anfonir yn cael ei yrru i’r awdurdodau lleol neu’r gwasanaeth allgymorth ar gyfer yr ardal lle'r ydych wedi gweld y person, i'w helpu i ddod o hyd i'r unigolyn a'i gysylltu â chymorth. Gallwch gysylltu â StreetLink ar (0300) 500 0914.
2. Mae The Mix yn cynnig cymorth i bobl o dan 25 oed sy'n ymdopi â phroblemau tai neu'n camddefnyddio sylweddau. Gallant ddarparu gwybodaeth a chymorth, yn ogystal â chyfleuster un-i-un neu sgwrs grŵp ar-lein i roi cymorth emosiynol. Gallwch gysylltu â'r gymysgedd ar (0808) 808 4994.
Adnoddau ar gyfer rheolwyr, comisiynwyr a gweithwyr rheng flaen
Rydym wedi darparu rhai dolenni cyswllt isod a allai fod yn ddefnyddiol i ddarparwyr gwasanaethau sy'n gweithio gyda phobl sy'n cael trafferth gyda digartrefedd a/neu gamddefnyddio sylweddau:
1. Mae Homeless link wedi cyhoeddi gweminar a gynlluniwyd ar gyfer rheolwyr, comisiynwyr a gweithwyr rheng flaen yn y sector digartrefedd. Mae yna ddogfen ar gwestiynau cyffredin ar Covid-19 a ddigartrefedd wedi'i chyhoeddi i gefnogi darparwyr gwasanaethau yn ystod y pandemig
2. Mae Groundswell wedi datblygu adnoddau i helpu ymarferwyr sy'n cefnogi pobl sy'n profiadu digartrefedd yn ystod pandemig presennol y coronaidd (Covid-19). Mae'r adnoddau hyn yn cynnwys canllawiau ar gyfer pobl sy'n cysgu ar y strydoedd ac yn byw mewn llety dros dro, gan gynnwys offer ar gyfer cynllunio ymateb lleol
3. Mae Housing Justice wedi cynhyrchu cyngor iechyd a diogelwch arbenigol ar gyfer prosiectau lloches nos gaeaf i liniaru'r feirws rhag lledaenu
4. Gallwch hefyd gael mynediad at ganllawiau'r Llywodraeth ar gyfer darparwyr hostel neu ganolfan ddydd ar gyfer pobl sy'n cysgu ar y strydoedd.